BARIŞ MANÇO - OSMAN ŞARKI SÖZLERİ
Bariș Manço'nun "Osman" adlı şarkısının sözlerini kıta kıta analiz ederek, hem temalarını hem de duygusal yönlerini inceleyelim:
### Birinci Kıta:
**Osman bir deli oğlan, onyedisinde**
**Bir dikili taşı yoktu şu fani Dünya'da**
**Osman yoksul, Osman garip, Osman bir deli oğlan**
**Osman sahipsiz, Osman bir aşık oğlan**
Bu kıta, Osman'ın genç yaşta ve maddi yetersizlik içinde olduğunu tasvir eder. "Deli oğlan" ifadesi Osman'ın toplumun standartlarına uymayan, belki de asi veya sıra dışı bir karaktere sahip olduğunu gösterir. "Bir dikili taşı yoktu" ifadesi, Osman'ın hayatta kalıcı bir mirası olmadığını ve toplumda sosyal olarak göz ardı edildiğini belirtir. Yoksulluk ve sahipsizlik, Osman'ın yaşamındaki zorlukları ve sosyal konumunu vurgular.
### İkinci Kıta:
**Şerife bir güzel kız, onbeşinde,**
**Şerife ay parçası Şerife elma yarısı,**
**Şerife bey kızı, Şerife ağa kızı**
**"Osman kim, Şerife kim?" derler**
**Derler de araya girerler, ağalar, beyler**
Bu kıta, Osman'ın karşısındaki idealize edilmiş güzel bir kızı tanıtır: Şerife. Şerife'nin güzelliği ve sosyal konumu, Osman'ın yoksulluk ve garipliğine zıt bir konumda. Sosyal statü farkı burada öne çıkar, çünkü Şerife bir ağa kızı olarak yüksek bir sosyal sınıfa aittir. Bu, Osman ve Şerife arasındaki ilişkiyi engelleyen toplumsal bariyerleri ve müdahaleleri ifade eder.
### Üçüncü Kıta:
**Sana "yoksul" dediler Osman,**
**"Garip", "fakir" dediler Osman**
**Ağa kızı nene gerek?**
**Seni oyuna getirdiler Osman!**
Bu bölümde, Osman'a yönelik toplumsal yargılar ve etiketler öne çıkarılır. Osman'ın yoksul ve garip olarak nitelendirilmesi, onun toplumsal değerinin küçümsendiğini belirtir. Ağa kızı gibi yüksek bir sosyal statüden biriyle ilişki kurmanın Osman için imkânsız olduğu vurgulanır. "Seni oyuna getirdiler" ifadesi, Osman'ın bu sosyal oyunların bir parçası haline geldiğini ve belki de manipüle edildiğini ima eder.
### Dördüncü Kıta:
**Gel, büyük sözü dinle Osman!**
**Hani kan kardeştik Osman**
**O kızı sana yar etmezler,**
**Gece vakti del'lenme Osman**
Bu kıta, Osman’a tavsiye ve uyarılar içerir. "Büyük sözü dinle" ve "kan kardeş" ifadeleri, konuşanın Osman'a yakın ve dost olduğunu gösterir. Ancak, bu kişi Osman'a Şerife'yi elde etmenin imkânsız olduğunu ve gece vakti deliliğin sonuçlarına dikkat etmesi gerektiğini söyler. Bu, Osman’a verilen bir tür koruma tavsiyesidir.
### Beşinci Kıta:
**Bırak o silahı yerine Osman,**
**Silahla mertlik olmaz Osman**
**Allah'ın verdiği canı**
**Almak sana mı kaldı Osman?**
Bu bölüm, Osman'a şiddet ve silah kullanma düşüncesini bırakması gerektiğini vurgular. Silahın mertliği sağlamayacağı ve canın Allah’ın verdiği bir şey olduğu belirtilir. Osman’a, kişisel öç alma veya şiddet yoluyla bir çözüm aramanın yanlış olduğu öğütlenir.
### Altıncı Kıta:
**Destur be, tövbe de Osman,**
**Yüzbin kere tövbe de Osman**
**Tetik kolay düşer ama Osman,**
**Dur Osman dur çekme Osman**
Burada, Osman’a tövbe etmesi ve şiddetten uzak durması öğütlenir. "Yüzbin kere tövbe" ifadesi, Osman’ın bu yoldan dönmesi için yapılan çağrının ne kadar samimi olduğunu belirtir. "Tetik kolay düşer" ifadesi ise, bir anlık öfkenin büyük sonuçlara yol açabileceğine dikkat çeker.
### Yedinci Kıta:
**Osman bir deli oğlan, onyedisinde**
**"Bir dikili taşı yok." derlerdi şu fani Dünya'da**
**Osman yoksul, Osman garip, Osman bir deli oğlan**
**Osman sahipsiz, Osman bir aşık oğlan**
Bu kıta, şarkının başındaki temaları tekrarlar ve Osman'ın durumunu özetler. Osman’ın genç yaşta ve maddi olarak eksik olduğu, toplumda göz ardı edildiği ve duygusal olarak yalnız olduğu vurgulanır. Bu tekrar, Osman'ın trajik durumunun ve toplumsal adaletsizliğin altını çizer.
### Sekizinci Kıta:
**Dinleyin ağalar, dinleyin beyler!**
**Üç günlük Dünya'da, üç kuruşluk mala gönül verenler**
**Bilesiniz artık Osman'ın da bir dikili bir taşı var**
**Bir avuç toprağa dikili bir taşı**
**Bir de ağızdan ağza dalga dalga yayılan**
**Yanık bir türküsü var Osman'ın**
Son kıta, Osman’ın da bir değerinin olduğunu, sadece maddi değil manevi bir miras bıraktığını ifade eder. "Dikili bir taşı" ve "yanık bir türkü" Osman’ın toplumsal olarak değersiz görülebileceği halde, manevi bir kalıntı ve etki bıraktığını vurgular. Bu bölüm, Osman’ın geçici dünya hayatındaki maddi eksikliklerinin ötesinde, ruhsal ve kültürel bir mirasa sahip olduğunu belirtir.
Bu analiz, şarkının Osman karakteri üzerinden toplumsal eleştiriyi, aşkı, ve insanın manevi değerlerini anlatan bir yapıya sahip olduğunu gösteriyor.
Yorumlar
Yorum Gönder